HÊLANGE

Di romana “Hêlange” de Yaqob Tilermenî, Selmanê Esilereb î Nûsayrî û Sînemxana Esilkurd ên jin û mêrê hev; dîlbûna wan berteref bike, wan dixe ber lêpirsînê.
Selmanê Esilereb û Nûsayrî yê hîndekarê zanîngehê ji bajarê Stenbolê berê xwe dide Cizîra Botanê, welatê hevsera xwe Sînemxanê. Li şûnwarên Melayê Cizîrî, Mem û Zîn û Bekoyê Ewan, Seyid Elîyê Findikî û bavê duyemîn Peyamber Nûh digere, li bizava zimanparêz a ciwanên zanîngehxwende yên Cizîrî li ser esasê Kurdperwerîya Celadet Alî Bedirxan rast tê. Bi giyanê Memduhê ya ji qirkirina Eleqemşê rizgarbûyî re li cih û warên zilûmdîtî digerin. Di bîbîkên çavên zerînî yên Berîvana Cizîrî re derbasî Binxeta Rojavayê dibe.
Sînemxana Esilkurd û mamosteya dîrokê ji bajarê Stenbolê berê xwe dide bajarê Antakyayê, welatê hevserê xwe Selman. Li Baxçeyê Zîrahî yê ku ji Memduh Selîm Begê û Ferîhayê re şûnwarê evînê, digere. Çîroka Habîbî Naccarê pêgirtîyê yekemîn ê ola Îsewî û laneta li ser bajêr a du hezar salî, hîn dibe. Li Elîyê Xesîbî rast tê, dua û dirozgehên wî yên mezheba Elewîyên Ereb dibîne û li kirarên darikê pelûlê yê pergala sedsale dibe govan. Bi nakokîyên hinava xwe re dikeve heft û heştan, li arezûyên gwînê xwe diqeside, weke Daphneya lehenga mîtolojîk bera pê azadîya xwe dide û berê xwe dide bajarê bav û kalan, Cizîra Botanê.
Yaqob Tilermenî, salên dijwar ên çarenûsa du çemên qedîm, Dîcle û Asî; çarenûsa du netewên qedîm, Kurd û Ereb; du bajarên qedîm, Cizîr û Antakyayê dixe nava çargoşeya heman wêneyî û weke Xala Kor a di wêneyê de ji ber çavan bêrî, sînorê çêkirî yê Rojavayê Kurdistanê nîşan dide.